ملون با نام گیاه شناسی  Cucumis melo var. reticulatus از خانواده Cucurbitaceae یک نوع گیاه میوه دار یک ساله است. منطقه بومی ملون آسیا و آفریقا می باشد. برگ‌های درشت و متوسط ​​به شکل قلب سبز به صورت عمودی روی ساقه‌های تیره‌ی خاردار و پراکنده قرار دارند. میوه این گیاه دارای پوست سبز مایل به خرمایی و گوشت نارنجی شیرین است. ملون عاشق هوای گرم است. معمولاً در بهار برای برداشت تابستانی کاشته می شود.

ملون گیاهی است که به طور متوسط ​​به دمای 18 تا 35 درجه سانتیگراد (64 تا 95 درجه فارنهایت) نیاز دارد، در حالی که دمای خاک نباید به زیر 18 درجه سانتیگراد (64 درجه فارنهایت) برسد. بیشتر تولید کنندگان ملون، کاشت محصول را از بذر (هیبرید) در یک محیط محافظت شده در محیط داخلی شروع می کنند. تا زمان رشد نشاها زمین را آماده می کنند. به این صورت که شیارهایی ایجاد می کنند و پلاستیک های سیاهی در میان ردیف ها قرار می دهند. این پلاستیک سیاه نه تنها به گرم شدن خاک کمک می کند بلکه علف های هرز را نیز کنترل می کند. بیشتر کشاورزانی که به صورت تجاری به کاشت ملون می پردازند از سیستم آبیاری قطره ای استفاده می کنند.

پس از اینکه نشاها آماده انتقال به زمین اصلی شدند، موقعیت آنها در زمین مشخص شده و سپس سوراخهای کوچکی در فیلم پلاستیکی ایجاد می کنند و نشاها را می کارند. در اغلب موارد پس از کاشت کشاورزان بوته ها را بررسی می کنند و بوته های ضعیف و بد شکل را حذف می کنند تا بقیه بوته ها به خوبی رشد کنند.

آماده سازی خاک برای کاشت ملون

ملون در خاک های غنی و کمی ماسه با سطح pH از 6 تا 6/5 بهترین رشد را دارد. بوته های ملون خاک مرطوب را دوست ندارند. از خاک رس سنگین با زهکشی و هوادهی ضعیف استفاده نکنید. به یاد داشته باشید که برای برداشت مطلوب و سودآوری این کاشت، باید قبل از کاشت ملون به درستی خاک را آماده کنید.

آماده سازی اولیه خاک حدود 3 ماه قبل از کاشت نشا ملون آغاز می شود. ابتدا به خوبی زمین را با استفاده از تراکتور شخم بزنید. شخم زدن باعث بهبود هوادهی و زهکشی خاک می شود. همزمان با شخم زدن، سنگ ها را از خاک بیرون بیاورید. یک هفته قبل از کاشت از کودهای دامی یا کودهای شیمیایی در محل هایی که برای کاشت بذر یا نشا تعیین کرده اید استفاده کنید.

مرحله بعدی و مهمترین مرحله (به ویژه در مناطقی که در طول دوره کاشت دمای خاک مناسب نیست) استفاده از پوشش پلی اتیلن خطی است. بسیاری از تولیدکنندگان این ردیف ها را با پلاستیک های سیاه می پوشانند. این روش برای حفظ دمای منطقه ریشه در سطح مطلوب (> 18 درجه سانتیگراد یا 64 درجه فارنهایت) و جلوگیری از رشد علفهای هرز کاربرد دارد و رشد گیاه افزایش می یابد.

در بسیاری از موارد، مناسب ترین دوره برای کاشت ملون در فضای آزاد، نیمه دوم بهار است. در آن زمان خطر یخبندان در بیشتر مناطق از بین رفته است.

هرس ملون

برخی از کشاورزان ترجیح می دهند گیاهان خود را هرس کنند، در حالی که برخی دیگر ادعا می کنند که هرس رشد و نمو گیاه را به تاخیر می اندازد. کشاورزانی که گیاهان خود را هرس می کنند، بیشتر برگهای اطراف گیاه را در اوایل رشد را هرس می کنند. گزارش شده است که هرس برگ ها به رشد گل های ماده کمک می کند و در بعضی موارد رشد میوه را تسریع می کند. برخی از کشاورزان ترجیح می دهند شاخ و برگ های اضافی را که از هوادهی مناسب جلوگیری می کند هرس کنند. به این ترتیب، با گردش هوا در اطراف بوته ها و با کاهش رطوبت بیماری سفیدک نیز کاهش می یابد. البته به یاد داشته باشید که هرس زیاد منجر به کاهش سطح فتوسنتز شده و ممکن است میوه ها با کمبود مواد غذایی روبه رو شوند.

آب مورد نیاز ملون و سیستم  آبیاری رایج

طبق بررسی های صورت گرفته ملون ها در هوای خشک و در بازره زمانی 7 تا 10 روزه به 25 تا 50 میلی متر آب نیاز دارند. البته، در شرایط مختلف آب و هوایی و خاکی، نیاز آبی می تواند کاملا متفاوت باشد. به عنوان مثال، ممکن است رطوبت هوا یا در روزهای بارانی نیازی به آبیاری نباشد

بسیاری از تولیدکنندگان در کشورهای مدیترانه ای ترجیح می دهند که مزرعه های ملون خود را در اوایل رشد در فواصل هفته ای چند بار آبیاری کنند. اما با نزدیک شدن رسیدن میوه، تعداد دفعات آبیاری را به نصف کاهش می دهند.

آبیاری در صبح زود خطر بیماری های ملون را به حداقل می رساند. متداول ترین سیستم آبیاری آبیاری قطره ای است که علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب، بیماری های قارچی را نیز کاهش می دهد.

گرده افشانی 

دانه های گرده تولید شده توسط گلهای خربزه نسبتا سنگین هستند و به همین دلیل باد قابل انتقال نیستند. گرده افشانی به فعالیت زنبورها و سایر حشرات مفید گرده افشان متکی است. در مزارع بزرگ و تجاری، قرار دادن 3-2 کندوی قوی زنبور عسل در هر هکتار قبل از گلدهی تقریبا لازم است. بنابراین استفاده از حشره کش هایی که برای زنبورهای عسل مضر است توصیه نمی شود. در صورت نیاز این حشره کش ها را در اواخر روز و عصر استفاده کنید.

نیاز کودی ملون

اول از همه، شما باید قبل از استفاده از هر روش خاک ورزی، خاک مزرعه خود را از طریق آزمایش خاک بررسی کنید.هیچ دو مزرعه ای از نظر خاک و عناصر غذایی یکسان نیستند و هیچ کس نمی تواند بدون در نظر گرفتن داده های آزمایش خاک و تجزیه و تحلیل بافت خاک، در مورد روش های کوددهی به شما مشاوره دهد. با این حال، ما رایج ترین طرح های کوددهی ملون را که توسط تعداد قابل توجهی از کشاورزان استفاده می شود را ذکر می کنیم.

متداول ترین روش، استفاده از کودهای محلول در آب با سیستم آبیاری قطره ای است. از این طریق می توانند مواد مغذی را به تدریج تأمین کرده و زمان مناسبی را برای جذب گیاه به گیاه بدهند. به طور کلی کوددهی حدود 2 تا 3 هفته پس از نشاکاری آغاز می شود.

بسیاری از کشاورزان یک هفته قبل از کاشت، از کود پوسیده دامی استفاده می کنند و حدود دو هفته پس از نشاکاری با استفاده از کود Ca (NO₃) کوددهی را شروع می کنند. در نوبت بعدی، کود نیتروژن – فسفر – پتاسیم (NPK) 12-48-8 ، غنی شده با عناصر کمیاب (ریز مغذی ها) را استفاده می کنند. در بسیاری از موارد، ریز مغذی ها غلبه بر هرگونه شرایط تنش ناشی از کاشت نشا را برای گیاهان آسان می کنند. در طی مراحل گلدهی، برخی از کشاورزان برای تسهیل گرده افشانی مطلوب، کودهای کلسیم را در اختیار بوته های خود قرار می دهند، برخی نیز در مرحله گلدهی از نیترات پتاسیم استفاده می کنند.

در زمان میوه دهی برخی از کشاورزان، کود کود نیتروژن – فسفر – پتاسیم با نسبت عناصر 20-20-20  استفاده می کنند و تا رسیدن به وزن مطلوب کوددهی را ادامه می دهند.

ملون ها به منظور ایجاد میوه های بزرگ و خوش فرم، نیاز بیشتری به پتاسیم دارند. بخاطر داشته باشید که ملون اغلب کمبود منیزیم دارند و می توان برای رفع این مشکل از سولفات منیزیم یا اکسید منیزیم استفاده کرد.

بررسی عناصر غذایی و pH خاک قبل از استفاده از هر روش کوددهی بسیار حیاتی است.

در کاشت بذر ملون به چه نکاتی را باید رعایت کرد

کاشت بذر ملون ممکن است در برخی از مناطق که از آفتاب زیادی برخوردار نیستند یک چالش باشد، زیرا ملون ها به مراقبت ویژه ای نیاز دارند، با این حال، اغلب کشاورزان و باغبانان با رعایت نکات مهم که برای رشد و پرورش این میوه آبدار و شیرین نیاز است، می توانند محصولات پرباری را برداشت کنند.

در فصل زمستان در اغلب زمین های کشاورزی خاک عمیقا یخ می زند و دیر گرم می شود، بنابراین ملون های نمی توانند رشد کنند، زیرا آنها برای رشد به خاک واقعاً گرم نیاز دارند. هنگامی که تابستان فرا می رسد، روزهای طولانی، روشن و گرم بهترین فرصت برای رشد تاک ها، گل ها و میوه های خوش طعم است.

زمانی خربزه دارای کیفیت، طعم، عطر، بافت بهتر است که میزان قند میوه آن بالا باشد. خربزه های شیرین به نور زیاد خورشید، دمای گرم، آب کافی و بذرهای عاری از بیماری ها و حشرات نیاز دارند.

مشکلات گیاه می تواند از تولید قند کافی در میوه ها جلوگیری کند. این مشکلات می تواند ناشی از حشرات، بیماری های برگ، علف های هرز، تغذیه نامناسب، آب زیاد یا کم، یا شرایط سرد یا ابری باشد.

زمان کاشت

در آب و هوای سرد، بهتر است بذرها را تقریباً چهار تا شش هفته قبل از تاریخ آخرین سرمای بهاره پیش بینی شده در داخل خانه بکارید. سپس، زمانی که دمای خاک به بالای 15درجه سانتی گرادرسید، آن ها را به فضای باز انتقال دهید. اگر در آب و هوای گرم زندگی می کنید، زمانی که دمای خاک بالای 15 درجه سانتی گراد رسید، می توانید به سادگی بذرها را در فضای باز بکارید. بذرها باید در عمق 5/2 و فاصله ی 45سانتی متری کاشته شوند.

نگهداری

نور: برای رشد به آفتاب کامل نیاز دارد، یعنی حداقل شش ساعت آفتاب مستقیم در اغلب روزها. آفتاب کافی همچنین به خشک نگه داشتن شاخ و برگ کمک می کند و احتمال بیماری های قارچی را به حداقل می رساند.

خاک: خاک ایده آل ترکیبی از خاک لومی و شنی با pH کمی اسیدی تا خنثی است. خاک ملون باید دارای زهکشی خوب باشد. قبل از کاشت، خاک را با کمپوست اصلاح کنید تا هم زهکشی و هم محتوای مواد مغذی آن بهبود یابد.

آب: زمانی که گیاهان در حال رشد، شکوفه دادن و میوه دادن هستند، تقریباً به آبیاری زیادی در هفته نیاز دارند. آبیاری در صبح ترجیح داده می شود تا برگها در بعد از ظهر خشک شوند. همانطور که میوه رشد می کند، آبیاری را کاهش دهید. شرایط گرم و خشک در مراحل نهایی بلوغ شیرین ترین ملون ها را تولید می کند.

دما و رطوبت: دماهای بین 20 تا 32 درجه سانتی گراد در طول فصل رشد بهترین محصول را تولید خواهند کرد. گیاه طالبی به سرما مقاوم نیست. به علاوه، دمای بیش از 32 درجه سانتی گراد می تواند باعث ریزش گل و برداشت ضعیف میوه شود.

علاوه بر این، گیاهان ملون رطوبت بالاتری را در مرحله رشد اولیه خود ترجیح می دهند.

کود: نیتروژن بیش از حد در خاک می تواند به جای تولید میوه خوب باعث رشد شاخ و برگ شود. اگر مواد مغذی خاک کم است، افزودن کود کمپوست در هنگام کاشت و سپس یک کود آلی (مانندکود ماهی) هر چند وقت یکبار مناسب است. برای مقدار دقیق مصرفی با کارشناسان مجرب شهر گیاه در ارتباط باشید.

گرده افشانی: این گیاهان گل های نر و ماده تولید می کنند و حیوانات گرده افشان و همچنین باد به گرده افشانی آنها کمک می کنند. با این حال، اگر گیاهان شما بارده نیستند، همیشه می توانید گرده افشانی دستی را امتحان کنید. یک شکوفه نر (آنهایی که ساقه های نازک دارند) را بردارید، گلبرگ ها را جدا کنید تا برچه ظاهر شود و سپس برچه را تکان دهید تا گل ماده را با گرده بپوشانید.

نحوه آبیاری ملون

پس از کاشت بذرها، نکته که باید آن را با دقت دنبال کنید، نحوه آبیاری مناسب آنهاست. در بسیاری از موارد نحوه آبیاری بر روی بسته های بذرها قید شده است، بنابراین توصیه می کنیم دستورالعلمهای مندرج بر روی بسته را به طور کامل رعایت کنید. با این حال بهترین شرایط آبیاری بذرهای ملون را می توان به صورت زیر رعایت کرد:

• آبیاری عمیق و به ندرت، یک تا دو اینچ در هفته.
• از شلنگ قطره‌ ای، شلنگ خیساندن یا آبیاری دقیق خاک استفاده کنید تا برگ ‌ها خشک بمانند.
• از آبپاش استفاده نکنید و گیاهان را با شلنگ اسپری نکنید.
• همواره هنگام آبیاری خاک را کاملا خیس کنید.
• با رسیدن میوه ها به تدریج آبیاری را کاهش دهید تا طعم آن بهتر شود.
• آبیاری بیش از حد در دو هفته آخر به بار رسیدن ملون ها می تواند باعث شکافتن میوه ها شود.

برداشت

ابتدا قسمت بیرونی از سبز به قهوه ای کم رنگ تبدیل می شود. همچنین باید شکافی در ساقه در جایی که به میوه می چسبد وجود داشته باشد و میوه باید به راحتی از گیاه چیده شود. میوه ای که به خودی خود از گیاه می افتد معمولاً بیش از حد رسیده است در حالی که میوه ای که جدا کردن آن دشوار است احتمالاً به زمان بیشتری برای رسیدن نیاز دارد.

هرس: هنگامی که تولید میوه شروع شد، جوانه های انتهایی را هرس کنید. این به معنای قربانی کردن برخی از شکوفه هایی است که احتمالاً به میوه تبدیل شده اند. با این حال، میوه های باقی مانده بزرگتر و با کیفیت ترمی شوند.

تکثیر : تکثیر از طریق بذر یک روش معمول و ارزان است.

آفات و بیماری های رایج

برای آفات ملون می توان به شته ها و سوسک خیار اشاره کرد. از جمله بیماری ها می توان به سفیدک پودری و پژمردگی فوزاریوم اشاره کرد. برای درمان موارد فوق با کارشناسان مجرب شهر گیاه در ارتباط باشید.